Rozwój motoryczny dziecka to inaczej rozwój ruchowy, czyli zwiększanie się sprawności ciała i doskonalenie koordynacji ruchów. Rozwój ten możemy obserwować w zakresie motoryki dużej (np. raczkowanie, chodzenie), jak i małej (np. chwytanie przedmiotów czy układanie dłoni w sposób umożliwiający rysowanie). Najintensywniejszy rozwój motoryczny przebiega w pierwszych trzech latach życia dziecka, ale i później warto go wspierać.
Rozwój motoryczny dziecka to udoskonalanie kontroli nad ruchami, które możliwe jest dzięki skoordynowaniu pracy ośrodków nerwowych, samych nerwów oraz mięśni. W pierwszych latach życia kształtuje się przede wszystkim motoryka duża, która obejmuje ruchy całego ciała bądź dużych jego obszarów (kończyn i tułowia). Przykłady motoryki dużej to raczkowanie, chodzenie czy gra w piłkę.
Rozwój motoryczny dziecka w wieku przedszkolnym czy wczesnoszkolnym polega już głównie na doskonaleniu ruchów mniejszych grup mięśni, wchodzących w zakres motoryki małej. Wymienić tutaj można posługiwanie się narzędziami, pisanie czy chwytanie drobnych przedmiotów.
Rozwój motoryczny niemowlaka
Rozwój motoryczny dziecka w pierwszym roku życia jest bardzo dynamiczny – z zupełnie bezradnego noworodka malec zmienia się w sprawnie chodzącego i z łatwością chwytającego przedmioty szkraba. Oto, jak zdobywa kolejne umiejętności w ciągu roku:
Noworodek
Do czwartego tygodnia życia ciałem dziecka „rządzą” odruchy – to one pozwalają mu przetrwać. Takie odruchy to obejmowanie przedmiotów całą dłonią, odruch ssania, który pojawia się w reakcji na podrażnienie ust, czy odruch Moro.
3. miesiąc życia
W trzecim miesiącu życia dziecko potrafi już przez chwilę przytrzymać główkę, leżąc na brzuszku. Dodatkowo może już przez chwilę utrzymać w rączce przedmiot, np. butelkę albo zabawkę.
3.–7. miesiąc życia
Rozwój motoryczny niemowlaka przyspiesza. Dziecko zaczyna się przekręcać z boku na bok, a następnie – z brzuszka na plecy i z plecków na brzuch. Doskonali też umiejętność chwytania przedmiotów i zaczyna przekładać je z jednej rączki do drugiej.
7.–10. miesiąc życia
Koniec z leżeniem! Jeśli rozwój motoryczny dziecka przebiega prawidłowo, malec zaczyna pełzać, a następnie raczkować i chodzić. Kolejną ważną umiejętnością jest chwytanie drobnych przedmiotów (jest to tzw. ruch pęsetkowy).
9.–12. miesiąc życia
Malec zaczyna samodzielnie siadać, uczy się też siedzieć bez podparcia. Znaczna część dzieci zaczyna też już w tym okresie życia chodzić.
Uwaga! Rozwój motoryczny niemowlaka może przebiegać w różny sposób – należy mieć tego świadomość i nie oczekiwać, że dziecko będzie zdobywało pewne umiejętności zgodnie z wytycznymi zawartymi w książkach. Błędem jest również porównywanie tempa rozwoju jednego dziecka do innych maluchów. Dopiero gdy niemowlę długo nie zdobywa pewnych umiejętności – np. po 16. miesiącu życia nie chodzi, warto skonsultować ten fakt z lekarzem.
Rozwój motoryczny dziecka w wieku przedszkolnym
Rozwój motoryczny dziecka w wieku przedszkolnym nie jest już tak dynamiczny jak w wieku niemowlęcym, niemniej wciąż przebiega dość intensywnie. Motorykę dzieli się w tym okresie na motorykę prymitywną (od 3. do 4. roku życia) oraz sportową (od 5. do 7. roku życia).
W wieku 3–4 lat dziecko zazwyczaj potrafi już chodzić, biegać, pełzać czy pchać, natomiast nie umie tych form aktywności połączyć. Wiele jego ruchów jest niezgrabnych, a działania wchodzące w zakres motoryki małej pozostają nieprecyzyjne.
Rozwój motoryczny dziecka ponownie przyspiesza między 4. a 5. rokiem życia. Ruchy dziecka stają się zgrabniejsze, a ono samo – silniejsze, zwinniejsze i szybsze.
U dziecka 6-letniego ruchy są zdecydowanie bardziej płynne i celowe. Malec potrafi już połączyć kilka form aktywności naraz.
Rozwój motoryczny dziecka w wieku wczesnoszkolnym
Rozwój motoryczny dziecka w wieku wczesnoszkolnym polega głównie na doskonaleniu siły oraz wcześniej zdobytych umiejętności. Ruchy dziecka zaczynają być płynne, dopasowane pod względem siły, bardzo precyzyjne.
To, jak dalej będzie rozwijało się dziecko pod kątem fizycznym, zależy od jego predyspozycji i zainteresowań, ale również od stylu wychowania rodziców. Przyzwolenie na brak aktywności fizycznej i wielogodzinne spędzanie czasu przed urządzeniami takimi jak tablet czy telefon może skutkować u dziecka brakiem sił oraz wadami postawy, a także pogarszaniem się kondycji i znaczącym zwiększaniem masy ciała. Aktywny styl życia pozytywnie przełoży się natomiast na dalszy rozwój motoryczny dziecka.
Jak wspierać rozwój motoryczny dziecka?
Zastanawiasz się, jak wspierać rozwój motoryczny niemowlaka albo starszego dziecka? Oto kilka ważnych wskazówek:
Nie przyspieszaj zdobywania kolejnych umiejętności
Pamiętaj, że sadzanie dziecka, kiedy jest jeszcze niegotowe, może mieć negatywny wpływ na jego rozwój motoryczny. Daj maluszkowi czas – nie prowadzaj go za rączki, jeśli nie próbuje jeszcze chodzić, nie sadzaj, jeżeli samo nie siada.
Nie pozwalaj dziecku korzystać z chodzika
Chodzik jest wygodny i zdaje się dobrze wpływać na rozwój motoryczny dziecka, ale tak naprawdę jedynie go zaburza. Dodatkowo jest to gadżet niebezpieczny, zwiększający ryzyko wypadku.
Postaw na ruch
Od samego początku staraj się zachęcać dziecko do ruchu – kładź je na matę edukacyjną, ucz raczkowania poprzez kupowanie specjalnych, „uciekających” zabawek. Z czasem rozważ zapisanie malca na zajęcia ruchowe (piłka nożna, pływalnia). Ważne jest również, żeby wprowadzić limity w zakresie korzystania z tabletu i telefonu – są to bowiem najwięksi wrogowie rozwoju motorycznego i aktywności fizycznej dzieci.
Absolwent Akademii Morskiej i pasjonat motoryzacji. W wolnym czasie czyta, tworzy własne meble i podróżuje z dwoma fantastycznymi synami oraz żoną. Uwielbia eksperymentować w kuchni, poznawać nowe miejsca i spędzać wieczory filmowe w gronie stałych przyjaciół.
Dbamy o Twoją prywatność, zapoznaj się z informacją:
Dzięki plikom cookies i technologiom pokrewnym oraz przetwarzaniu Twoich danych w opisanych dalej celach, możemy zapewnić, że dopasujemy do Ciebie wyświetlane treści.
Wyrażając zgodę na przechowywanie informacji na urządzeniu końcowym lub dostęp do nich i przetwarzanie danych (w tym w obszarze profilowania, analiz rynkowych i statystycznych) sprawiasz, że łatwiej będzie odnaleźć Ci w Serwisie dokładnie to, czego szukasz i potrzebujesz. Administratorem Twoich danych będzie Ceneo.pl sp. z o.o., a w niektórych przypadkach nasi partnerzy.
Twoja zgoda jest dobrowolna i obejmuje przetwarzanie danych w celach: prezentowania spersonalizowanych treści i reklam oraz ich pomiaru, tworzenia statystyk, poprawy funkcjonalności strony, ułatwienia korzystania z naszych stron.
W każdej chwili możesz ją cofnąć zmieniając jej ustawienia (opcje dostosowania zgody przy jej wyrażeniu dostępne są także z poziomu polityki cookies). Cofnięcie zgody nie wpływa na legalność uprzedniego przetwarzania.
Więcej informacji - o wykorzystywaniu plików cookies, w tym o przysługujących Ci uprawnieniach z przetwarzania Twoich danych - w naszej polityce.
Dostosuj zgody
Dzięki plikom cookies i technologii pokrewnej (dalej: jako „pliki cookies”) poprawiamy funkcjonalność strony oraz wyświetlamy Ci treści, które lepiej odpowiadają na Twoje potrzeby i oczekiwania.
Udzielenie zgody na pliki cookies może się wiązać z przetwarzaniem Twoich danych osobowych, w tym w państwach leżących poza Europejskim Obszarem Gospodarczym, jak i z udostępnianiem ich do naszych partnerów oraz podmiotów z nimi współpracujących. Więcej informacji w naszej polityce.
Możesz w dowolnym momencie przejść do szczegółów (przycisk „>” przy każdej kategorii), jak i zaakceptować wszystkie lub wybrane kategorie (przesunięcie suwakiem).
Wyrażam zgodę na:
Marketingowe wykorzystywanie plików cookies
Marketingowe (reklamowe) pliki cookies wspierają wyświetlanie reklam, które są bardziej dopasowane do Twoich zainteresowań i potrzeb, a jednocześnie wartościowe dla wydawców i reklamodawców. Służą także do wyświetlania reklam na innych stronach internetowych. Brak zgody nie wpływa na korzystanie ze strony.
Analityczne wykorzystywanie plików cookies
Analityczne pliki cookies mierzą ilość wizyt i zbierają informacje o źródłach ruchu. Używamy ich także, aby poprawić działanie Ceneo. Pomagają nam dowiedzieć się, które strony są najbardziej popularne lub jak poruszasz się po naszym serwisie. Brak zgody nie wpływa na korzystanie ze strony.
Funkcjonalne wykorzystywanie plików cookies
Funkcjonalne pliki cookies zapamiętują wybory dokonywane przez Ciebie, zapewniając Ci lepiej dopasowane usługi. Możemy je wykorzystywać także do przeprowadzania ankiet.
Niezbędne wykorzystywanie plików cookies
Pliki cookies instalowane zgodnie z ustawieniem Twojej przeglądarki, niezbędne do prawidłowego lub zoptymalizowanego działania serwisu i naszych usług – bez nich strona internetowa lub usługi, które oferujemy mogą nie działać prawidłowo. Nie możesz z nich zrezygnować z poziomu tej strony.
zawsze aktywne
Pliki cookies oraz informacje przetwarzane za ich pomocą pozwalają zapewnić użyteczny, bezpieczny serwis, wspierają jego poprawne działanie i ulepszanie, umożliwiają pomiary ruchu i analizy statystyk (także dla marketingu i skuteczności reklamy internetowej). Dzięki nim serwis i jego zawartość dostosowujemy do Twoich potrzeb, prezentując Ci treści i reklamy, które lepiej odpowiadają na Twoje oczekiwania.